ΧΡΟΝΙΚΑ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΩ
ΜΑΪΟΣ 1912 Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΩ Στις 7/20 Μαΐου του 1912 η Κως καταλήφθηκε από τους Ιταλούς. Το ξημέρωμα (5.30΄π.μ.) εκείνης της ημέρας προσορμίστηκαν μπροστά από την προβλήτα του σημερινού Διοικητηρίου 2 ιταλικά αντιτορπιλικά μαζί με το θωρηκτό «Νεάπολις». Βγήκαν έξω 7 αξιωματικοί με την ιταλική σημαία και ζήτησαν να δουν τον Τούρκο Καϊμακάμη (Έπαρχο ή Πολιτικό και Στρατιωτικό Διοικητή της Κω). Οδηγήθηκαν σ’ αυτόν και αξίωσαν την παράδοση του νησιού. Εκείνος αρνήθηκε λέγοντας πως δεν είχε καμιά προς τούτο διαταγή. Οι Ιταλοί αξιωματικοί απείλησαν ότι είναι αποφασισμένοι να αναμετρηθούν με τους Τούρκους και ο Καϊμακάμης, μη έχοντας στρατό να αντιπαρατάξει, αναγκάστηκε να παραδοθεί μαζί με τις υπόλοιπες Τουρκικές Αρχές. Οι Ιταλοί συνέλαβαν ακόμη και 22 Τούρκους χωροφύλακες, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν ένας Ελληνορθόδοξος και δυο Αρμένιοι και όλους μαζί τους μετέφεραν στα ιταλικά πλοία ως αιχμαλώτους.
Δυο μέρες αργότερα οι Ιταλοί αποβίβασαν στην Κω στρατιωτικό απόσπασμα και ύψωσαν την ιταλική σημαία στο Φρούριο και στο Τελωνείο. Ο επικεφαλής του ιταλικού στόλου ναύαρχος Amero D’ Aste Stella τηλεγράφησε τότε στην Κυβέρνησή του: «Προχθές το πρωί τα αποβατικά αγήματα του θωρηκτού Νεάπολις αποβιβάστηκαν στο νησί της Κω, το κατέλαβαν και ανύψωσαν την ιταλική σημαία. Κατά τη γενομένη κατάληψη δεν παρατηρήθηκε καμιά σχεδόν αντίσταση. Οι στρατιωτικές και πολιτικές αρχές του νησιού αιχμαλωτίστηκαν». Στις 10 Μαΐου οι Ιταλοί θα αποβιβάσουν στην Κω 1200 περίπου στρατιώτες με όλο τον αναγκαίο εξοπλισμό τους.
Ο λαός του νησιού υποδέχτηκε τους Ιταλούς σαν ελευθερωτές. Μετά την ύψωση της σημαίας, ο αρχηγός «κατοχής» μαζί με τον Μητροπολίτη Αγαθάγγελο, τον κλήρο και πλήθος κόσμου παρέστησαν σε επίσημη τελετή στο τότε Διοικητήριο, όπου αναπέμφθηκε δέηση υπέρ της ευημερίας του βασιλιά της Ιταλίας Βίκτορα Εμμανουήλ. Δοξολογία επίσης έγινε και στον καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου. Οι υποσχέσεις των Ιταλών για πρόοδο και ελευθερία των κατοίκων πληρούσαν την ατμόσφαιρα, ενώ οι ζητωκραυγές και τα χειροκροτήματα δονούσαν τον Κωακό ορίζοντα.
Το ίδιο ακριβώς κλίμα ενθουσιασμού παρατηρήθηκε και στ’ άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, ύστερα από 390 χρόνια οθωμανικής σκλαβιάς. Όταν όμως οι Δωδεκανήσιοι αντιλήφθηκαν την ανειλικρίνεια και την υστεροβουλία του νέου καταχτητή, άρχισαν να εκδηλώνουν την αντίθεσή τους σε κάθε συνεργασία και προσέγγιση μαζί του. Στην Κω ο δήμαρχος της πόλης δικηγόρος Νικόλαος Λεωνίδα Νικολαΐδης, μόλις τον βεβαίωσε ο κουνιάδος του Αντώνιος Σαχτούρης, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια, ότι πρόθεση των Ιταλών ήταν όχι να ελευθερώσουν, αλλά να κρατήσουν υπό την κυριαρχία τους τα Δωδεκάνησα, δέχτηκε τόσο ισχυρό πλήγμα, ώστε αρρώστησε βαριά και παρέμεινε στο κρεβάτι μέχρι την ημέρα του θανάτου του, στις 15 Αυγούστου του 1912. Τον διαδέχτηκε στη δημαρχία ο γιατρός Μιχαήλ Παρθενιάδης. Τον ακράτητο εκείνο ενθουσιασμό και τη λυτρωτική ελπίδα για καλύτερες μέρες των κατοίκων της Δωδεκανήσου με αφορμή την κατάληψη των νησιών τους από ένα Ευρωπαϊκό και χριστιανικό κράτος, όπως ήταν η Ιταλία, θα ακολουθήσει τώρα η απογοήτευση και η ανησυχία όλων για την έκβαση της τύχης τους.
Οι Ιταλοί από τις πρώτες ημέρες της κατοχής τους διέγραψαν από το λεξιλόγιό τους τον όρο Δωδεκάνησα και άρχισαν να χρησιμοποιούν τις ονομασίες «Ημέτερα Νησιά» ή «Ιταλική Κατοχή στο Αιγαίο» ή «Nostra Mare» (Δική μας Θάλασσα), για να καταλήξουν αργότερα στην ονομασία «Isole Italiane dell’ Egeo» (Ιταλικά Νησιά του Αιγαίου). Με αυτόν τον τρόπο - που άλλωστε δεν ήταν και ο μοναδικός - επισημοποίησαν την κυριαρχία τους στα Δωδεκάνησα, διαψεύδοντας κάθε ελπίδα των κατοίκων για ένωσή τους με την Ελλάδα.
ΜΑΪΟΣ 1925. Η ΑΝΑΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΚΩ ΜΕ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΣΕ ΙΤΑΛΟ ΔΗΜΑΡΧΟ (PODESTẢ): Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Κυβερνήτη (Governatore) των Δωδεκανήσων από το γερουσιαστή Mario Lago, τον Νοέμβριο του 1922, οι αντιπρόσωποι των Κοινοτικών Σωματείων της Κω θα συνέλθουν στις 25 Φεβρουαρίου του 1923 και θα συντάξουν ένα υπόμνημα διαμαρτυρίας προς την Ιταλική Κυβέρνηση, με το οποίο θα διαδηλώνουν την ακλόνητη απόφαση του λαού για ένωση της ιστορικής πατρίδας του Ιπποκράτη με την Ελλάδα και θα εξουσιοδοτήσουν τον Δήμαρχο Αντώνιο Ιπποκράτους Ιωαννίδη να μεταβεί με αντιπροσωπεία την 1η Μαρτίου του 1923 στη Ρόδο για να επιδώσει το υπόμνημα στον Κυβερνήτη. Ο Mario Lago παίρνοντας το υπόμνημα στα χέρια του απάντησε δυσαρεστημένος: «Βρισκόμαστε στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου δικαιωματικά, όπως βρίσκονται σ’ αυτή και οι άλλες Μεγάλες Δυνάμεις!». Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης (24-7-1923) και ως τα τέλη εκείνης της χρονιάς ο Αντώνιος Ιωαννίδης θα παυθεί, με εντολή του Lago, από το αξίωμα του εκλεγμένου Δημάρχου των Κώων και τη θέση του θα καταλάβει ο φραγκολεβαντίνος Alessandro Brunetti από τη Σμύρνη.
Ακολούθησε και η νομική προσάρτηση των νησιών στην Ιταλία (6-8-1924), που σηματοδότησε την πλήρη κυριαρχία της στα Δωδεκάνησα, τα οποία τώρα ονομάζονταν «Κτήση» (Possedimento), οπότε με το Κυβερνητικό Διάταγμα της 26ης Μαΐου του 1925 η Δημαρχία της Κω, όπως και των άλλων Δωδεκανήσων, απόκτησε και de jure την ονομασία Podesteria και ο Δήμαρχός της επίσημα πια Podestá. Τόσο ο Δήμαρχος όσο και το τετραμελές Συμβούλιό του διορίζονταν στο εξής από τον Κυβερνήτη. Ο Δήμαρχος, που συνήθως ασκούσε και τα καθήκοντα του διοικητή της Κω, έπρεπε να έχει τη μεγάλη ιταλική υπηκοότητα (Sudditanza). Οι Σύμβουλοι μπορούσαν να μην είχαν την υπηκοότητα αυτή, διορίζονταν όμως πάντοτε από τον Κυβερνήτη και αντιπροσώπευε ο καθένας τους τις κοινότητες: ιταλική, μουσουλμανική, εβραϊκή και «ορθόδοξη» - όπως χαρακτηριστικά τόνιζαν όλα γενικά τα ιταλικά κυβερνητικά διατάγματα - που αγνοούσαν τον όρο: «Ελληνική Κοινότητα». Παράλληλα καθιερώθηκε και ο θεσμός του Επιθεωρητή των Δήμων σε όλα τα νησιά. Ο Επιθεωρητής είχε την εξουσία να παρακολουθεί την πολιτεία του Δημάρχου, να ελέγχει κάθε πόρο και δαπάνη του Δήμου και να καθορίζει τις επιχορηγήσεις που έπρεπε να δοθούν στα Σχολεία των Κοινοτήτων. Μετά το 1937 οι μέχρι τότε εκλεγμένοι (με πρόχειρα ψηφοδέλτια και μετά από έγκριση της εκλογής τους από τους Ιταλούς) Δήμαρχοι (Sindaco) στα χωριά, θα αντικατασταθούν και αυτοί από τους διορισμένους Podestá.
ΜΑΪΟΣ 1929. Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΚΩ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΒΙΚΤΟΡΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ Γ΄: Τον Μάϊο του 1929 ο βασιλιάς της Ιταλίας Βίκτωρ Εμμανουήλ ο Γ΄, η σύζυγός του Έλενα και οι δύο θυγατέρες του θα επισκεφθούν τα Δωδεκάνησα, για να δουν από κοντά τους νέους υπηκόους τους και να επισφραγίσουν με την παρουσία τους την Ιταλική κυριαρχία στην Ανατολική αυτή Λεκάνη της Μεσογείου. Στις 23-5-1929 έφθασαν και στην Κω. Την άφιξη ακολούθησε πομπώδης υποδοχή. Κανονιοβολισμοί, κωδωνοκρουσίες και σημαιοστολισμοί παντού, σε δημόσια κτήρια, σπίτια και καταστήματα. Προυχόντισσες της Κω με την επίσημη παραδοσιακή ενδυμασία του νησιού θα προσφέρουν ανθοδέσμες στο βασιλικό ζεύγος και στις θυγατέρες του. Ακόμη και σιζατέδες (μικρά χαλιά) διατάχθηκε να απλωθούν στολίζοντας τα μπαλκόνια. Η ιταλική βασιλική οικογένεια επισκέφθηκε το Ασκληπιείο και τα χωριά Πυλί, Αντιμάχεια και Κέφαλο. Οι Κοινοτικές Αντιπροσωπείες του νησιού (Ελληνική, Μουσουλμανική και Εβραϊκή) ειδοποιήθηκαν να παραβρίσκονται στην υποδοχή.
Η Ελληνική Αντιπροσωπεία υπέβαλε δια χειρός Πρωτοσυγκέλου Φιλήμονα Φωτοπούλου ένα Υπόμνημα γραμμένο στην ελληνική γλώσσα, με το οποίο εκφραζόταν ο πόθος των κατοίκων της Κω για Ένωση με την Ελλάδα. Την επόμενη μέρα ειδοποιήθηκαν οι Κοινότητες ότι θα τις επισκεφθεί ο Ιταλός βασιλιάς για να ανταποδώσει τις ευχαριστίες του. Ο Βίκτωρ Εμμανουήλ επισκέφθηκε πράγματι τη Μουσουλμανική και Εβραϊκή Κοινότητα, όχι όμως και τη μεγαλύτερη, την Ελληνική, που την αγνόησε τελείως, δείχνοντας έτσι τη δυσαρέσκειά του, για την επίδοση του υπομνήματος.
Κατά την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους στο Πυλί συνέβηκε και το εξής ευτράπελο. Οι μαθητές του Σχολείου, που παρατάχθηκαν υποχρεωτικά σε προκαθορισμένο για την υποδοχή χώρο, είχαν λάβει την υπόδειξη από τους δασκάλους τους καθώς θα περνούσε από μπροστά τους η βασιλική πομπή, να χειροκροτούν και να φωνάζουν όλοι μαζί τη λέξη: «Σαβόϊα», που στα ιταλικά σήμαινε το βασιλικό οίκο καταγωγής του Βίκτορα Εμμανουήλ. Οι μαθητές έκαμαν όπως ακριβώς τους είπαν οι δάσκαλοι. Χειροκροτούσαν και φώναζαν με ενθουσιασμό, αλλά και με υποκριτική αφέλεια τη λέξη: «Σαβόδια», «Σαβόδια», «Σαβόδια»!!! Ο βασιλιάς ανταπέδωσε με ικανοποιητική κατάνευση το χαιρετισμό, δίχως φυσικά να αντιληφθεί, αυτός και η ακολουθία του, το πραγματικό νόημα των δυο ελληνικών λέξεων.
ΜΑΪΟΣ 1937 Η ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΚΑΛΥΜΝΟΥ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΩ: Στις 19 Ιανουαρίου του 1935 οι Καλύμνιοι έκλεισαν τις εκκλησιές τους για να διαδηλώσουν την ενεργό αντίστασή τους ενάντια στο Αυτοκέφαλο Πολίτευμα των Δωδεκανησιακών Μητροπόλεων, που ήθελαν να επιβάλουν οι Ιταλοί. Όλες τότε οι ιεροτελεστίες γίνονταν κρυφά στα σπίτια από τους ιερείς. Αυτό κράτησε πάνω από δυο χρόνια. Παράλληλα Κλήρος και Λαός αποκήρυξαν τον Μητροπολίτη τους Απόστολο, που τήρησε μεροληπτική στάση απέναντι σε ένα τόσο σοβαρό εκκλησιαστικό ζήτημα κι έπαψαν να υπακούουν στις αποφάσεις του. Ύστερα από αυτό η κατάσταση στο νησί χειροτέρεψε. Οι πιέσεις, οι διώξεις, οι φυλακίσεις και οι εξορίες διαδέχονταν η μια την άλλη. Η έξαψη των πνευμάτων έφθασε στο απροχώρητο. Ιδιαίτερα στις 7 Απριλίου του 1935, όπου ξέσπασε ο πετροπόλεμος κατά των Ιταλών, οι οποίοι επιχείρησαν βίαια να ανοίξουν τις εκκλησιές και σκότωσαν το βοσκό Μανόλη Καζώνη, πυροβολώντας τον στο μέτωπο.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο για να καθησυχάσει τα πράγματα έκαμε δεκτή την πρόταση της «Εθνικής Ενώσεως Καλύμνου» (μερίδας Καλυμνίων πατριωτών και διανοουμένων) για απομάκρυνση του Αποστόλου κι αποφάσισε την υπαγωγή της Καλύμνου στην Εκκλησιαστική Αρχή της Κω. Έτσι με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 1ης Μαΐου του 1937 προσαρτάται η Μητρόπολη της Καλύμνου στη Μητρόπολη της Κω, που ονομάζεται «Ιερά Μητρόπολις Κώου και Καλύμνου» και ανατίθενται τα καθήκοντα του Γενικού Πατριαρχικού Επιτρόπου Κω και Καλύμνου στον Αρχιμανδρίτη Φιλήμονα Φωτόπουλο. Γύρω στα δέκα χρόνια θα διαρκέσει η εκκλησιαστική διοίκηση της Καλύμνου υπό τον Αρχιμανδρίτη Φιλήμονα Φωτόπουλο. Στο διάστημα αυτό και παρόλο που μεσολάβησαν τα συνταραχτικά γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η εκκλησιαστική ζωή του νησιού θα ξαναβρεί και πάλι το ρυθμό της, χάρη στη μετριοπάθεια και τη συνετή καθοδήγηση του Κώου ιερωμένου.
ΜΑΪΟΣ 1945 Η ΧΩΡΙΣ ΟΡΟΥΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΒΡΕΤΑΝΟΥΣ.- Η «ΑΡΙΣΤΙΝΔΗΝ ΕΚΛΟΓΗ» ΤΟΥ Γ. ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΔΗ ΩΣ ΠΡΩΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΩ-Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΥΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ: Ο Μάϊος του 1945 υπήρξε ο κατά κυριολεξία ανοιξιάτικος μήνας για τα Δωδεκάνησα και ιδιαίτερα για την Κω. Κατ’ αρχήν στις 8 Μαΐου του 1945 τερματίστηκε πια ο πόλεμος στην Ευρώπη με την ολοκληρωτική πτώση της Ναζιστικής Γερμανίας και ο Αρχηγός των Γερμανικών Δυνάμεων Στρατηγός Wagener θα υπογράψει στη Σύμη το Πρωτόκολλο της χωρίς όρους παράδοσης των υπολειμμάτων του Γερμανικού Στρατού στα Δωδεκάνησα μπροστά στους Άγγλους Ταξίαρχο Moffat και Ναύαρχο Tennant και στο Διοικητή του Ιερού Λόχου Συνταγματάρχη Χριστόδουλο Τσιγάντε. Το πρωινό της άλλης μέρας, 9ης Μαΐου, ο ήλιος θα ανατείλει φωτοβόλος, για να συνεορτάσει με τους Κώους το γλυκοχάραμα της πολυπόθητης λευτεριάς.
Ο ακράτητος ενθουσιασμός και οι ουρανομήκεις ζητωκραυγές του Κωακού Λαού, που ξεχύθηκε στους κεντρικούς δρόμους με τη γαλανόλευκη στα χέρια, ξεσπώντας σε φρενιτιώδεις εκδηλώσεις υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα, θα συμπληρωθεί με την κατάληψη των ιταλικών δημόσιων κτηρίων, την υποδοχή των Βρετανικών Αρχών και αγήματος Ιερολοχιτών, τη δια βοής του πλήθους εκλογή ως προσωρινού Δημάρχου της πόλης Κω του δικηγόρου Γιώργου Κουτσουράδη και την πάνδημη δοξολογία στο Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου, όπου χοροστάτησε ο Γενικός Πατριαρχικός Επίτροπος Αρχιμ. Φιλήμων Φωτόπουλος. Ο ίδιος ενθουσιασμός και πανηγυρική ατμόσφαιρα επικράτησαν και στους κατοίκους όλων των χωριών της Κω.
Αμέσως μετά την ανάληψη των δημαρχιακών του καθηκόντων ο Γιώργος Κουτσουράδης θα απευθυνθεί προς τους κατοίκους της πόλης και των χωριών με ένα ιστορικής σημασίας έγγραφο, στο οποίο τόνιζε ότι: «Από της σήμερον (9ης Μαΐου) επίσημος γλώσσα λαλουμένη και γραφομένη είναι η Ελληνική και αύτη είναι και η επίσημος γλώσσα των Δημαρχιακών Γραφείων. Επί του Δημαρχιακού μεγάρου θα αναρτάται η Εθνική ημών σημαία, ως και επί των ιδιωτικών κτιρίων και καταστημάτων κατά τας ημέρας των εορτών, Κυριακών κλπ.».
Σε λίγες μέρες συγκροτήθηκε το πρώτο 9μελές Δημοτικό Συμβούλιο, που πολύ αργότερα θα γίνει 11μελές με τη συμμετοχή δύο μουσουλμάνων, ενώ στις 16 Μαΐου για την εύρυθμη λειτουργία της Δημοτικής Αρχής θα συσταθούν επί πλέον και ένδεκα Γραφεία, που θα στελεχώσουν αρκετοί Κώοι και θα αναδιοργανωθούν επίσης σημαντικές, πρώην ιταλικές, Υπηρεσίες. Ανάλογη δημαρχιακή συγκρότηση υπήρξε και στα χωριά. Έτσι Δήμαρχοι των χωριών, με πρόταση των προκρίτων, θα διετελέσουν τότε στο Ασφενδιού ο Μιχάλης Διακομανώλης, στο Πυλί ο Νικόλας Ζάρακας και αργότερα ο Χρήστος Παπαχρήστου, στην Αντιμάχεια ο Ακίνδυνος Μαύρος, στην Καρδάμενα ο Γιάννης Νικολάου και στην Κέφαλο ο Αντώνης Νικολής.
Η ΕΘΙΜΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΩ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΗΝΑ ΜΑΪΟ
Την Πρωτομαγιά όλοι την τιμούν στο νησί της Κω. Νωρίς την αυγή σηκώνονται οι κοπέλες και μαζεύουν αγριολούλουδα, όπως παπαρούνες, άσπρες και κίτρινες μαργαρίτες και πλέκουν στεφάνι δένοντας μαζί και στάχυα κριθαριού, σύμβολο ευτυχίας. Το στεφάνι το κρεμούν στις πόρτες των σπιτιών και εύχονται το «καλός σας Μας», δηλ. Μάης. Οι νοικοκυρές από το πρωί θα ετοιμάσουν τη «μαερgιά» με «καταστατό» και ζάχαρη, αμύγδαλα ή καρύδια κοπανισμένα και κανέλλα.
Τις τρεις πρώτες μέρες του Μαΐου δεν αρχίζουν καμιά δουλειά οι αγρότες της Κω, γιατί τις θεωρούν «δρίμες» (δηλ. δαίμονες που κατά τη λαϊκή δοξασία τρυπούν τα ρούχα) και το έχουν σε κακό. Μέσα σ’ αυτό το μήνα όμως θα κάμουν τις προμήθειές τους από «αλεσφακιά» (ελελίσφακο), «φλεσκούνι», «αρίανη» (ρίγανη) και χαμομήλι, που χρειάζονται το χειμώνα για τα «βραστικά» (ζεστά ροφήματα) και θα αρχίσουν άλλες αγροτικές ασχολίες.
Την ημέρα της γιορτής της Ανάληψης του Χριστού όλα τα καΐκια του νησιού έπαιρναν μέρος σε αγώνες ιστιοπλοΐας, ενώ οι κάτοικοι άρχιζαν τα θαλασσινά τους μπάνια, άσχετα από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν ως τότε. Τα παιδιά πριν αρχίσουν τα μακροβούτια τους, σχημάτιζαν ένα κύκλο κρατώντας σφιχτά τα χέρια και έλεγαν με δυνατή φωνή:
«Αναλήβγεται ο Χριστός,
αναλήβγομαι κι εγώ.
Για την πίστη του Χριστού,
για το πείσμα του ΄Βριγιού».
Έπειτα βουτούσαν όλα μαζί χαρούμενα τρεις φορές στη θάλασσα!!...